Analiza zróżnicowania stężeń pyłu zawieszonego PM10 w świetle wyników pomiarów rozbudowanego systemu monitoringu jakości powietrza w Krakowie

W ramach niniejszej pracy została przeprowadzona analiza czasowego i przestrzennego zróżnicowania wyników pomiarów stężeń pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu prowadzonych na terenie aglomeracji krakowskiej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie. Posłużyła ona do oceny przydatności pięciu nowych stacji systemu monitoringu jakości powietrza mierzących tę substancję, uruchomionych w roku 2016 i 2017. Za główne kryterium przydatności przyjęta została wielkość różnic pomiędzy zbiorami danych, uzyskanymi z pomiarów na poszczególnych stacjach tego samego typu z uwzględnieniem także trzech starszych stacji monitoringowych, funkcjonujących przed rokiem 2016. Zaproponowany został wskaźnik obrazujący tempo zmian stężeń pyłu PM10, który obliczono dla różnych stacji i okresów uśredniania wyników. Zróżnicowanie serii danych wyrażone zostało także za pomocą współczynnika korelacji liniowej Pearsona dla stacji tego samego typu. W ocenie użyteczności stacji odniesiono się również do ich położenia względem źródeł emisji potencjalnie wpływających na poziom mierzonego na nich stężenia pyłu PM10.

In the paper an analysis of temporal and spatial diversification of PM10 air concentrations in the urban agglomeration of Krakow was conducted and presented using the measurements results from the air quality monitoring system operated by Voivodeship Inspectorate of Environmental Protection in Krakow. The analysis was a base of the usefulness assessment of five new air quality monitoring stations, launched in 2016 and 2017. The main criterion of usefulness were the differences between considered datasets, observed between each types of stations (traffic, urban background, industrial). In that comparison the three older stations were also taken into account. The pace of change index was proposed and calculated for different stations and periods. The PM10 concentrations’ variability was described by the Pearson correlation coefficient. In the research the location of measuring stations in relation to the main emission sources, potentially affecting the PM10 levels, was also discussed.