The aim of this study was to determine sources of pollen for the honeybee in the Bojanów forest complex, Nowa Dęba Forest District (southeastern Poland). Sampling of pollen loads from bees extended from the beginning of May until the end of September 2016 and was carried out at 7-day intervals using pollen traps mounted at the entrance of beehives. A total of 73 pollen load samples were collected from the study area. Fifty-nine taxa from 31 plant families were identified in the analyzed material. From 4 to 21 taxa (average 9.5) were recorded in one sample. The pollen of Brassicaceae (“others”), Taraxacum type, Solidago type, and Rumex had the highest frequency in the pollen loads examined. Apart from these four taxa, pollen grains of Rubus type, Poaceae (“others”), Calluna, Fagopyrum, Trifolium repens s. l., Phacelia, Aster type, Melampyrum, Quercus, Cornus, and Veronica were recorded in the dominant pollen group. The forest habitat taxa that provided pollen rewards to honeybees in the Bojanów forest complex were the following: Rubus, Calluna, Prunus, Tilia, Frangula alnus, Pinus, Quercus, Cornus, Robinia pseudoacacia, Salix, and Vaccinium. Apart from forest vegetation, the species from meadows and wastelands adjacent to this forest complex, represented by Taraxacum, Rumex, Plantago, Poaceae, Trifolium repens, and Solidago, proved to be an important source of pollen. The study indicates that forest communities are a valuable source of pollen for pollinating insects from early spring through to late fall.
Celem pracy było określenie źródła pożytku pyłkowego pszczoły miodnej w kompleksie leśnym Bojanów, nadleśnictwo Nowa Dęba (południowo-wschodnia Polska). Pobieranie prób obnóży pyłkowych od pszczół trwało od początku maja do końca września 2016 roku. Materiał pobierano, w siedmiodniowych odstępach czasu, stosując na ulach wylotowy poławiacz pyłku. Ogółem z terenu badań pozyskano 73 próbki obnóży pyłkowych. Analizę mikroskopową obnóży wykonano przy użyciu mikroskopu świetlnego Nikon Eclipse E600 przy powiększeniu 40×15. W każdym preparacie liczono co najmniej 300 ziaren pyłku w dwóch powtórzeniach po 150 ziaren w każdym z nich. Na podstawie spektrum pyłkowego każdej próbki obliczano frekwencję i udział poszczególnych taksonów w całości materiału, a także w próbkach pozyskanych wiosną, latem i jesienią. W analizowanym materiale wyróżniono ziarna pyłku 59 taksonów z 31 rodzin botanicznych. W jednej próbce notowano od 4 do 21 taksonów (średnio 9.5). W badanych obnóżach pyłkowych najwyższą frekwencję osiągnął pyłek Brassicaceae (inne), typu Taraxacum, typu Solidago i Rumex. W grupie pyłku dominującego (udział powyżej 45% w próbce) poza wspomnianymi 4 taksonami notowano jeszcze pyłek typu Rubus, Poaceae (inne), Calluna, Fagopyrum, Trifolium repens s. l., Phacelia, typu Aster, Melampyrum, Quercus, Cornus i Veronica. Gatunkami siedlisk leśnych dostarczającymi pszczole miodnej pożytku pyłkowego w kompleksie leśnym Bojanów były: Rubus, Calluna, Prunus, Tilia, Frangula alnus, Pinus, Quercus, Cornus, Robinia pseudoacacia, Salix i Vaccinium. Poza roślinnością leśną istotnym źródłem pyłku okazały się gatunki graniczących z kompleksem leśnym łąk i nieużytków reprezentowane przez: Taraxacum, Rumex, Plantago, Poaceae, Trifolium repens i Solidago. Przeprowadzone badania dowodzą, że zbiorowiska leśne stanowią cenne źródło pożytku pyłkowego dla owadów zapylających. Pożytek ten jest dostępny od wczesnej wiosny do późnej jesieni.
