The Surveying Inventory of Kraków-Częstochowa Upland’s Rocks Illustrated with the Example of the Hercules’ Club (Maczuga Herkulesa) in Pieskowa Skała

Artykuł omawia proces tworzenia trójwymiarowego modelu ostańca jako metody inwentaryzacji pomników przyrody nieożywionej. Przedmiotem badań był jeden z najbardziej znanych pomników przyrody nieożywionej w Polsce, jakim jest Maczuga Herkulesa znajdująca się w Ojcowskim Parku Narodowym. Model 3D skałki powstał na podstawie danych geometrycznych, które pozyskano przy wykorzystaniu naziemnego skaningu laserowego (TLS). Technologia ta jest z powodzeniem stosowana między innymi do dokumentacji zabytków, zarówno pochodzenia antropogenicznego (budowli, dzieł sztuki), jak i pomników przyrody. W celu stworzenia modelu Maczugi Herkulesa zaplanowano i przeprowadzono pomiar skanerem laserowym Leica Scan-Station C10. Dodatkowo podczas prac terenowych założono i pomierzono osnowę geodezyjną przy wykorzystaniu metody tachimetrycznej i satelitarnej. Miało to na celu dokładne zlokalizowanie obiektu w państwowym systemie odniesień przestrzennych oraz późniejsze nadanie punktom modelu współrzędnych w geodezyjnych układach odniesienia. Prace kameralne obejmowały stworzenie modelu 3D ostańca na podstawie pozyskanej chmury punktów reprezentującej cały obiekt. Wynikowa chmura punktów i utworzony model 3D mogą w przyszłości służyć jako dane pierwotne potrzebne do badania okresowych zmian geometrii ostańca. W artykule wykazano, że zastosowana metodyka pozyskiwania danych przestrzennych przy wykorzystaniu naziemnego skaningu laserowego pozwala na zarówno szybkie, jak i wierne odwzorowanie geometrii rzeczywistego obiektu w postaci trójwymiarowego modelu numerycznego.

This article discusses the process of creating a three-dimensional model of a rock as an inventory method of inanimate nature monuments. The subject of the research was one of the best-known monuments of inanimate nature in Poland, namely the Maczuga Herkulesa situated in the Ojcowski National Park. The 3D model of the rock was created on the basis of geometric data which was acquired with the usage of Terrestrial Laser Scanning. This technology has been successfully applied, among others things, to document monuments, both of anthropogenic (buildings, works of arts) and natural origin. In order to create a model of the Maczuga Herkulesa rock, the measurements by means of Leica ScanStation C10 laser scanner was planned and conducted. Additionally, a control network was created and measured during field works by means of tacheometric and satellite methods. It was aimed at the precise localisation of the object in the National Spatial Reference System, as well as at marking the points of the model with coordinates in the current reference systems. The analysis included the creation of a 3D model of the rock on the basis of the obtained point cloud representing the whole object. In the future, the point cloud and the created 3D model can serve as initial data, which are necessary in order to define periodic changes in monadnock geometry. It was proved in the article that the applied method of acquiring spatial data by means of terrestrial laser scanning enables both fast and accurate transfer of the real object’s geometry to a three-dimensional numeric model.