Tytuł pozycji:
Orzekanie kar nieizolacyjnych zamiast kary pozbawienia wolności (art. 37a k.k.)
Przedmiotem opracowania jest wprowadzona do Kodeksu karnego nowelą z dnia 20 lutego 2015 r.
regulacja umożliwiająca orzeczenie kary grzywny albo kary ograniczenia wolności, o której mowa
w art. 34 § 1a pkt 1 lub 4, w przypadku, gdy przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia
wolności nieprzekraczającą 8 lat (art. 37a k.k.). Szczegółowe rozważania poświęcono funkcji
ORZEKANIE KAR NIEIZOLACYJNYCH ZAMIAST KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI... 143
IUS NOVUM
4/2016
normatywnej tego przepisu. Zdaniem autorki, art. 37a k.k. dookreśla ustawowe zagrożenia za
niektóre występki; nie stanowi on natomiast podstawy dla wyprowadzenia dyrektywy sądowego
wymiaru kary skłaniającej sądy do orzekania zamiast kary pozbawienia wolności kar nieizolacyjnych. Zakres zastosowania art. 37a k.k. jest szeroki i nie ogranicza się wyłącznie do zagrożeń karą
pozbawienia wolności umieszczonych w sankcji jednorodzajowej. Autorka podziela także pogląd
Sądu Najwyższego, iż w wypadku skorzystania z rozwiązania przewidzianego w art. 37a k.k.
konieczne jest – zgodnie z art. 413 § 1 pkt 6 k.p.k. – powołanie tego przepisu w podstawie
wymiaru kary, obok przepisu części szczególnej Kodeksu karnego. Zaniechanie wskazanego
postąpienia ocenić trzeba jako obrazę prawa proceduralnego. Z reguły zaniedbanie tej powinności nie sposób jednak ocenić w perspektywie rażącego i mogącego mieć istotny wpływ na treść
orzeczenia naruszenia prawa.
The article discusses the regulation introduced to the Criminal Code by the amendment of
20 February 2015 allowing for ruling a fine or limitation of liberty as laid down in Article 34
§ 1a (1) or (4) in case a committed crime carries a penalty of imprisonment of up to eight years
(Article 37a CC). Special consideration is devoted to the normative function of the provision.
In the author’s opinion, Article 37a CC precisely determines statutory penalties for some
misdemeanours. However, it does not constitute a basis for the introduction of a directive of
a judicial penalty administration encouraging courts to issue non-custodial penalties instead of
imprisonment. The scope of application of Article 37a CC is broad and is not limited only to the
penalty of imprisonment within the fixed-type sanctions. The author shares the opinion of the
Supreme Court that in case of application of Article 37a CC it is necessary, in accordance with
Article 413 § 1 (6) CPC, to refer to this provision to indicate the basis for penalty administration,
and a provision of the Special Issues Section of the Criminal Code. Omission to do that should
be treated as contempt of procedural law. However, failure to fulfil this duty cannot be assessed
from the perspective of flagrant law violation that can substantially affect a judgement.