Vice-voivodes, Bailiffs and Regents in Bełz Voivodeship and Chełm Land in the Times of the Saxon Rule

The article discusses a group of the lowest officials in the hierarchy in Bełz voivodeship and Chełm Land in the times of the Saxon rule (1697–1763). These officials include: district bailiff, border bailiff, district notary and vice-voivodes. They were appointed by senior officials, i.e. judges, deputy judge, chamberlain and voivodes. Because of their status, the duties in these offices were performed by the representatives of the lower nobility, less frequently the middle rank nobility. A substantial part of the article contains a listing of these officials in the chronological order. The article is concluded with an alphabetical list of names.

Artykuł jest poświęcony grupie niższych urzędników w hierarchii sądownictwa ziemskiego i wojewodzińskiego, jacy pełnili swe funkcje w czasach panowania saskiego w ziemi chełmskiej oraz w ziemiach bełskiej i buskiej województwa bełskiego. Urzędnikami tymi byli: komornik graniczny, komornik ziemski, regent ziemski, a także podwojewodzi. Komornik i regent ziemscy podlegali sędziom sądu ziemskiego, komornik graniczny podkomorzemu, zaś podwojewodzi – wojewodzie. Ze względu na swoją stosunkowo niską rangę, urzędnicy ci zwykle wywodzili się ze szlachty mniej zamożnej, choć i nie brakowało przedstawicieli szlachty średniej. Podobnie, jak urzędnicy grodzcy, byli powoływani przez swych przełożonych i teoretycznie mogli być przez nich zwalniani, np. wraz z nastaniem nowych, wyznaczających swą własną kadrę. W praktyce jednak bywało inaczej i swe urzędy piastowali nawet dożywotnio, jak inni ziemscy. Zdarzały się też dłuższe przerwy w obsadzie tych funkcji (z wyjątkiem podwojewodziego), wynikające z wieloletnich wakatów urzędów zwierzchnich. Zasadniczą częścią pracy jest wykaz osób pełniących omawiane stanowiska, w układzie przyjętym w serii spisów urzędników ziemskich dawnej Rzeczypospolitej. Zestawienie to jest kontynuacją i dopełnieniem wcześniejszych wykazów urzędników ziemskich i grodzkich z tych ziem w pierwszej połowie XVIII stulecia.