Relacje orientalistyczne o Japonii a gra w antyinformację – studium przypadku

Relacje orientalistyczne (zwane relacjami niedbałymi) dotyczące Japonii i różnych przejawów kultury japońskiej zdają się stanowić nieunikniony składnik komunikacji społecznej w dobie powszechności i cykliczności przekazu masowego. Warto zatem pochylić się nad ich wartością informacyjną, w szczególności ze względu na możliwość stosunkowo łatwej weryfikacji faktów źródłowych, jaką społeczeństwo medialne współcześnie również zapewnia. W niniejszym artykule jako przykłady swoistej gry w antyinformację zostały przedstawione narracje orientalistyczne dostępne czytelnikowi polskiemu, autorstwa Joanny Bator i Beaty Pawlikowskiej. Pomimo bowiem wyraźnej niedbałości faktograficznej – widocznej w analizowanych tekstach już na pierwszy rzut oka – zdają się na ich przykładzie rysować pewne interesujące trendy w oglądzie świata poprzez beztroską i nieskrępowaną właściwie (acz nie zawsze: bezproduktywną) ludyczną aktywność formulacyjną, jakiej teksty te stanowią autentyczny i bezrefleksyjny przejaw.

Orientalism-based accounts (known as careless narrations) on Japan and on various manifestations of Japanese culture seem to constitute inevitable elements of social communication in an era of universality and the cyclical nature of mass communication. Thus, it may be worthwhile examining their informative value, especially due to the possibility of easy verification of source facts, also provided by the contemporary media-based society. In this paper, as examples of peculiar anti-information games, the orientalism-related accounts by Joanna Bator and Beata Pawlikowska available to Polish readers are presented. Despite the distinct factual carelessness visible at first sight in the analyzed texts, they seem to reveal the outlines of interesting trends in examining the world. This is achieved by the light-hearted and unrestrained (although not always unproductive) ludic creative activity, of which they are a genuine and unconsidered expression.