Rozbiory i objaśnienia. Polskie mikropoetyki późnego klasycyzmu

Artykuł przedstawia wybrane praktyki analizy tekstów literackich podejmowane w polskiej nauce o literaturze pierwszych dziesięcioleci XIX wieku, zwłaszcza te związane z działalnością akademicką. Różnorodność, a jednocześnie cechy wspólne różnych przypadków klasycystycznego „uważnego czytania” zostają ukazane dzięki analizie semantycznej słowa „rozbiór”, którym były one określane w epoce. Szczególny przedmiot uwagi stanowi pionierskie zastosowanie metod filologii klasycznej do opracowania tekstu nowożytnego przeprowadzone przez krytyków związanych z Uniwersytetem Wileńskim: Borowskiego, Mickiewicza i Klimaszewskiego.

The article presents selected practices of analysis of literary texts adopted in Polish literary scholarship in the first decades of the nineteenth century, particularly those connected with academic work. The variety and simultaneously common features among the various examples of classicist “close reading” are shown through a semantic analysis of the word “rozbiór” which was applied to such readings in the period. The pioneering adaptation of the methods of classical philology to work on a modern text, carried out by critics affiliated with the University of Wilno (now Vilnius), Borowski, Mickiewicz, and Klimaszewski, represents a particular object of interest.