Effect of nitrogen fertilization on the yield and nutritive value of beta vulgaris l.

Burak liściowy jest jednym z typów uprawnych gatunku Beta vulgaris L. Ojczyzną buraka liściowego są kraje leżące w rejonie Morza Śródziemnego. Obecnie roślina ta jest warzywem uprawianym na szeroką skalę w USA, a także Europie Zachodniej: Szwajcarii, Niemczech, Francji, Anglii. W Polsce jest warzywem mało znanym, mimo że zawiera wiele cennych składników odżywczych i smakowych. Jednym z głównych czynników wpływających na wielkość i jakość plonu jest nawożenie azotowe. Azot jest pierwiastkiem budulcowym roślin, a jego niedobór istotnie ogranicza powstawanie nowych tkanek roślinnych. Pierwiastek ten wchodzi w skład kwasów nukleinowych, nukleotydów, koenzymów, chlorofilu, fitohormonów, cytokinin. Celem pracy było określenie wpływu zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie oraz skład chemiczny części nadziemnych buraka liściowego. W doświadczeniu zastosowano trzy dawki azotu (0,2, 0,4, 0,6 g N dm- 3 podłoża) w postaci saletry amonowej lub mocznika. Rośliny uprawiano w szklarni w doniczkach czterolitrowych wypełnionych torfem wysokim zwapnowanym kredą nawozową do pH 5,6. W doświadczeniu stosowano następujące nawozy: saletrę amonową - 34% N, mocznik - 46% N, fosforan monopotasowy - 23% P; 28,2% K, siarczan magnezu - 15,6% Mg, mikroelementy. W uprawie buraka liściowego najkorzystniejsze okazało się stosowanie 0,4 g N dm- 3 NH4NO3 ze względu na największy plon świeżej masy liści i największą zawartość kwasu L-askorbinowego, natomiast ze względu na najmniejszy udział azotanów w suchej masie liści najlepsze okazało się podanie CO(N^)2 w ilości 0,2 g N dm- 3 podłoża. Niezależnie od rodzaju nawozu azotowego wykazano wzrost ogólnej koncentracji soli (EC) w podłożu pod wpływem wzrastających dawek stosowanych nawozów. Zwiększenie stężenia azotu o 100% w podłożu w stosunku do dawki najniższej powodowało wzrost zawartości Fe, Cu w liściach buraka, a spadek zn i Mn niezależnie od zastosowanego nawozu azotowego.