OSTRA CHOROBA WYSOKOGÓRSKA

This paper presents the most likely pathophysiological causes of the development of acute mountain sickness (AMS, also known as altitude sickness), its pulmonary form i.e. high altitude pulmonary edema (HAPE), and high altitude cerebral edema (HACE). These diseases constitute extraordinary environmental hazards because they are directly connected with low atmospheric pressure, and thus low partial oxygen pressure. The above adverse atmospheric conditions start to affect humans already at an altitude of 2,500 meters above the sea level and, coupled with extreme physical exertion, can quickly lead to respiratory alkalosis, which is not present under any other conditions in the lowlands. Mountaineering above 4,500 m a.s.l. leads to hypoxia of internal organs and, primarily, reduced renal perfusion with all its consequences. The above adverse changes, combined with inadequate acclimatization, can lead to a situation of imminent danger to life and health. This paper describes in detail the consequences of acute mountain sickness, which can ultimately lead to the development of AMS and one of severe forms of HACE and/or HAPE.

Wniniejszej pracy zostały przedstawione najbardziej prawdopodobne patofizjologiczne przyczyny rozwoju ostrej choroby wysokogórskiej (ang. AMS), jej postaci płucnej tj. wysokogórskiego obrzeku płuc (ang. HAPE) oraz wysokogórskiego obrzeku mózgu (ang. HACE). Powyzsze schorzenia zaliczaja sie do nadzwyczajnych zagrozen srodowiskowych poniewaz sa bezposrednio zwiazane z niskim cisnieniem atmosferycznym, a tym samym z niskim cisnieniem parcjalnym tlenu. Powyzsze niekorzystne warunki atmosferyczne dla człowieka rozpoczynaja sie juz od wysokosci 2500 m n.p.m. w połaczeniu z ekstremalnie ciezkim wysiłkiem fizycznym moga doprowadzic w bardzo krótkim czasie do zasadowicy oddechowej, która nie wystepuje w zadnym innym wypadku na nizinach. Przy wspinaczce na wysokosci powyzej 4500 m n.p.m. dochodzi do niedotlenienia narzadów wewnetrznych, a przede wszystkim do zmniejszonej perfuzji nerek ze wszystkim jej konsekwencjami. Wwyniku tych niekorzystnych przemian w połaczeniu z nieodpowiednia aklimatyzacja, moze dojsc do sytuacji bezposredniego zagrozenia zycia i zdrowia. W pracy zostały szczegółowo opisane konsekwencje niedotlenienia wysokosciowego, które ostatecznie moze doprowadzic do rozwoju AMS i jednej z jej ciezkich postaci HACE lub/i HAPE.