Tytuł pozycji:
Ryzyko dysleksji w przebiegu chorób alergicznych u dzieci
Risk estimation of dyslexia is the first diagnostic stage
accompanying the psychological and pedagogical observation
of the child who starts his/her education. The aim of
this stage is to diagnose early the child with learning skills
disorders. Though the preventive character of the test
explains its commonness, the multitude of factors inducing
the early symptoms of dyslexia may constitute a diagnostic
problem. As the estimation of the risk of dyslexia is based
on screening, it focuses mainly on the displayed symptoms.
The paper estimates the risk of dyslexia in the group of
children diagnosed with allergies. According to this concept,
there is a strong dependence between the chromosomes
conditioning dyslexia and lateralization and the chromosomes
responsible for the immunity on the human organism.
Since the variables mentioned above have not been taken
yet into account in the research done in Poland, it is reasonable
to set up a systematic approach for a large-scale
study especially in the face of growing number of diagnoses
with allergy. However, the issue of the nosological diversity
of various allergies in the context of statistical difference
between them and the risk of dyslexia still remains an open
question.
Ocena ryzyka dysleksji stanowi pierwszy etap diagnostyczny
towarzyszący obserwacji psychologicznej i pedagogicznej
dziecka rozpoczynającego naukę, którego celem jest
wczesne rozpoznanie specyficznych trudności w uczeniu się.
O ile powszechność wykonywania tego badania jest uzasadniona
ze względu na jego prewencyjny charakter, o tyle
duży problem diagnostyczny stanowi uwzględnienie wszystkich
czynników, które mogą powodować pojawienie się
wczesnych symptomów dysleksji. Ponieważ ocena ryzyka
dysleksji ma charakter przesiewowy, to koncentruje się głównie
na objawach, które wykazuje dziecko, natomiast odrębnym
problemem pozostaje nadal określenie grup szczególnego
ryzyka, a przez to uwzględnienie specyficznych
predyktorów wystąpienia w późniejszym okresie rozwojowym
dysleksji właściwej (rozpoznanie F81.0 wg klasyfikacji
ICD-10).
Artykuł przybliża koncepcje teoretyczne, które podkreślają
związki między zaburzeniami odporności a dysleksją
i wskazuje na potrzebę realizacji oceny ryzyka dysleksji
w grupie rozpoznań chorób alergicznych u dzieci. W przypadku
dzieci z rozpoznaną chorobą alergiczną szczególną
potrzebę działań profilaktycznych uzasadnia koncepcja dysleksji,
która opiera się na etiologii zaburzenia uwzględniającej
współwystępowanie skrzyżowanej lub jednorodnej
lewostronnej lateralizacji i choroby alergicznej. Zgodnie
z nią nieprawidłowe oddziaływanie na rozwój organizmu
genów odpowiedzialnych za odporność organizmu warunkuje
dysleksję i nietypową asymetrię czynnościową.
Ponieważ wymienione zmienne nie były uwzględnione
do tej pory w badaniach krajowych, to wobec rosnącej liczby
rozpoznań chorób alergicznych uzasadniona jest konieczność
wypracowania podstaw metodologicznych do przeprowadzenia
przekrojowych badań. Pytaniem otwartym pozostaje
nadal kwestia zróżnicowania nozologicznego chorób
alergicznych w kontekście statystycznej istotności różnic
między nimi i ryzykiem dysleksji.
Istotne jest więc omówienie teoretycznych i praktycznych
podstaw oraz przesłanek wskazujących na współwystępowanie
zaburzeń odporności i ryzyka dysleksji, co z jednej
strony czyni przedstawiany artykuł jedynie przyczynkowym,
ale jednocześnie nadaje mu charakter przybliżający mało
znane w Polsce trendy pojawiające się w światowych badaniach
psycho-neuroimmunologicznych.