Electronic Document Management Systems as an IT tool for processing accounting e-documents in Polish local government

Cel: W artykule omówiono stopień wykorzystania systemów EZD do przetwarzania elek-tronicznych dokumentów księgowych w jednostkach samorządu terytorialnego w Polsce oraz rodzaje podstawowych czynności związanych z e-dokumentami księgowymi obsługi-wanymi w EZD. Rejestracja e-dokumentów księgowych w EZD jest bardzo ważnym kro-kiem w kierunku e-księgowości, ponieważ automatyzacja rejestracji e-dokumentów w sys-temach księgowych jest możliwa tylko wtedy, gdy dokumenty księgowe są elektroniczne, tj. w formie ustrukturyzowanej Plik XML. Metodyka/podejście: W celu zbadania, czy systemy EZD są wykorzystywane przez jednostki samorządu terytorialnego (JST) do wspomagania pracy księgowej związanej z obsługą elektro-nicznych dokumentów księgowych, przeprowadzono badanie ankietowe wśród JST w Polsce. Przebadano 1594 jednostki, czyli ok. 57% całej populacji. Badanie miało charakter jakościowy. Wyniki: Wyniki pokazały, że JST są słabo przygotowane do rejestracji elektronicznych dokumentów księgowych w systemach EZD. Spośród 1594 zbadanych jednostek 1058 ko-rzysta z EZD, a 536 nie wdrożyło jeszcze EZD, co oznacza, że te JST nie są przygotowane do komunikacji elektronicznej, w tym do rejestracji elektronicznych dokumentów księgo-wych. Spośród tych jednostek, które już korzystają z EZD (1058), 685 używa EZD do reje-stracji elektronicznych dokumentów księgowych, a 373 nie używa EZD do tego celu. Ograniczenia badania/implikacje: Ograniczeniem jest fakt, że pomimo relatywnie dużej liczby zbadanych JST, badanie jakościowe nie pozwala na uogólnienie wyników na całą popula-cję, wskazuje natomiast na kilka kierunków przyszłych badań, z których najważniejszym jest, czy i jaki wpływ będzie miała zmiana formy dokumentu księgowego z papierowego na elektro-niczny na dotychczasową praktykę księgową i sprawozdawczą oraz na rozliczenia podatkowe. Praktyczne implikacje: Artykuł może zainteresować wszystkich, którzy planują zautomaty-zować procesy księgowe przez automatyczne wprowadzanie metadanych do oprogramowania księgowego bezpośrednio z elektronicznych dokumentów księgowych w postaci plików XML. Pomimo tego, że badaniem objęto tylko polskie jednostki samorządu terytorialnego, to kwestie związane z aplikacjami informatycznymi służącymi do opracowywania e-dokumentów księgo-wych mogą zainteresować również samorządy innych krajów UE, gdyż wspomniane w opraco-waniu regulacje prawne i zasady weszły w życie we wszystkich państwach członkowskich. Oryginalność/wartość: E-księgowość, e-dokumenty, e-podpis to stosunkowo nowe zagadnie-nia, toteż artykuł może być jednym z głosów w przyszłej dyskusji na ten temat. Oryginalność i wartość opracowania polegają na próbie przybliżenia stopnia obecnego wykorzystania systemów EZD do przetwarzania e-dokumentów księgowych w JST oraz planów wdrożenia EZD w tych samorządach, które jeszcze nie wykorzystują EZD w swojej działalności. Pozwoli to przewidzieć i ocenić stan rozwoju informatycznych systemów księgowych.