Ku dojrzałości. Esej o wybranych sposobach terapii wstydu w doradztwie psychologicznym i filozoficznym

W obecnym artykule pod uwagę zostały wzięte jedynie niektóre formy wstydu, czyli te, które najczęściej można spotkać podczas terapii psychologicznej czy filozoficznej, zwanej też wymiennie filozofią praktyczną lub filozofią w działaniu. Dokonany został również namysł nad adekwatnymi dla tych postaci wstydu rodzajami terapii, pozwalającymi na uporanie się z tym trudnym uczuciem, które potrafi palić wnętrze człowieka niczym gorące płomienie ognia i pociągać za sobą inne objawy somatyczne.

The aim of the article is to present the phenomenon of shame from the perspective of individual psychological and moral experience and in the context of socially difficult situations. The elements of the phenomenological description of the experience of shame and the selected philosophical inspirations for struggling with it will be presented. Only some forms of shame will be taken into account, that is, those that appear to be important during psychological therapy and so-called philosophical therapy (philosophical counseling). We consider appropriate ‘therapy’ options dealing with shame associated with professional failure and with social exclusion. In our analyzes we pay special attention to positive dimensions of the experience of shame.