ТОТАЛІТАРИЗМ І ЛІТЕРАТУРА: ВІД ВЗАЄМОДІЇ ДО ВИКРИТТЯ

Zaistnienie totalitaryzmu w Europie po I wojnie światowej od lat jest obiektemzainteresowania badaczy różnych dziedzin nauki. Liczne prace opublikowane w ciągu ostatnich latświadczą o interdyscyplinarnym charakterze posttotalitarnego dyskursu naukowego. Nader ważnymw tym kontekście wydaje się problem sztuki, a szczególnie — literatury, co stanowi przedmiotrozważań w proponowanym artykule. Autorka wskazuje na ówczesne wykorzystanie literatury jakoinstrumentu propagandy. Celem aktualnego badania jest również odbiór współczesnego tekstu literackiegojako próby artystycznego przemyślenia doświadczenia totalitaryzmu, postrzeganego jakotrauma oddziałująca na funkcjonowanie współczesnych społeczeństw. Nieprzepracowana traumaprzeszłości często powoduje nieprzewidywalny zwrot w polityce europejskiej.

Researchers from different branches of science are interested in the reasons and conditionsof the emergence of totalitarianism in Europe following the First World War. Numerouscontemporary studies provide evidence about different ways of explaining post-totalitarian discourse.What is very important in such studies is the problem of art, especially that of literature. The article isdevoted to revealing the connections between that regime and the art of word. The author analyzes thepeculiarities of using literature as an instrument of propaganda. In addition, one of the main problemsof current research is the contemporary ways of artistic rethinking and the process of working out thetotalitarian experience. Primarily, it is represented as a trauma that influences the behavior of modernsocieties and very often provokes unpredictable turns in European policy.