Białka z rodziny +tip - "agenci" śledzący mikrotubule w rozwoju i plastyczności neuronów

Mikrotubule są jednym z elementów cytoszkieletu a ich rolą jest zapewnienie prawidłowego transportu wewnątrzkomórkowego, utrzymanie kształtu komórek oraz generowanie sił mechanicznych. Aby mikrotubule mogły pełnić swoje funkcje komórkowe konieczna jest liczna grupa białek je wiążących, odpowiedzialnych za ich polimeryzację, stabilizację i dynamikę. Należą do nich między innymi białka śledzące koniec plus mikrotubul (ang. microtubule plus-end tracking proteins, +TIP). W ciągu ostatnich 10 lat poczyniono ogromne postępy w rozumieniu zarówno podstawowych aspektów działania tych białek na poziomie molekularnym, jak i ich udziału w rozwoju i plastyczności komórek nerwowych. Celami niniejszego artykułu są: zapoznanie czytelnika z podstawowymi informacjami na temat białek +TIP oraz z rolą jaką pełnią one w neuronach w trakcie powstawania aksonu, dendrytów i plastyczności synaptycznej.

The role of microtubules, one of the three components of cytoskeleton, is to ensure proper intracellular transport, maintain cell shape and generate mechanical forces. In order to fulfill by microtubules their cellular functions, a large number of binding proteins responsible for their polymerization, stabilization or dynamics are needed. These include inter alia plus-end tracking proteins (+TIPs). Over the past 10 years, a great progress has been made in terms of understanding both, the fundamental aspects of these molecules at molecular level and their contribution to the development and plasticity of nerve cells. The purpose of this article is to provide the readers the basic information about the +TIP proteins and the role they play in neurons in the formation of axon, dendrites and synaptic plasticity.