Tradycyjne i innowacyjne kierunki polskich badań geograficzno-rolniczych oraz ich miejsce w geografii

Celem artykułu jest podjęcie dyskusji na temat miejsca geografii rolnictwa w polskim systemie nauk geograficznych. Wyróżniono 5 zasadniczych okresów badawczych (od lat 30. ub. wieku do 2013 r.) w 12 geograficznych ośrodkach naukowych. Wśród tradycyjnych 15 kierunków badań wymieniono m.in.: użytkowanie ziemi, typologię i regionalizację rolnictwa, organizację i strukturę przestrzenną rolnictwa, rolnictwo podmiejskie, rolnicze obszary problemowe, rolnictwo ekologiczne, rolnictwo w planowaniu przestrzennym, rolnictwo Polski i świata. Wyróżniono też 13 kierunków innowacyjnych w badaniach geografii rolnictwa i obszarów wiejskich, np.: nowe metody i techniki badawcze, kształtowanie krajobrazu multisensorycznego, możliwości rozwoju ekoenergetyki, formy i metody poprawy jakości życia i wzrostu kapitału ludzkiego i społecznego, wykorzystanie ICT (technik informacyjno-telekomunikacyjnych), alternatywne źródła dochodów gospodarstw, geografię klastrów innowacji, nową organizację badań geograficznych. Ważnym problemem jest dalsza droga rozwoju badań geograficzno-rolniczych w geografii obszarów wiejskich, która nie powinna utracić niczego z dotychczasowego dorobku, a jednocześnie stać się ważną częścią geografii społeczno-ekonomicznej i szerzej nauk geograficznych.

The aim of this article is to identify the current state of research in the field of agriculture geography, i.e. to make a distinction between 5 major periods of research (from the 30’s of the last century up to 2013) in 12 geographical Polish scientific centers. Among the traditional 15 lines of research were distinguished: land use, typology and regionalization of agriculture, organization and spatial structure of agriculture, suburban agriculture, agricultural problem areas, organic farming, agriculture in spatial planning, Poland’s and world agriculture. In the article were also distinguished 13 innovative directions in the geography of agriculture and rural areas, such as new methods and techniques of scientific research, multisensory landscape architecture, opportunities of eco-power industry, forms and methods to improve the quality of life and growth of human and social capital, the use of ICT (information and communication techniques), alternative sources of household income, geography of innovation clusters, a new organization of geographical research. Since the beginning of the 60s of the last century a division in the research in the socio-economic geography of Poland has become noticeable: 1 – geographical and agricultural , 2 – geographical and agricultural and rural areas, 3 – rural areas geography (rural geography). At the same time for the benefit of the integration of geographical sciences, especially of economic geography, adopt a combination agricultural geography and rural areas in one sub-discipline – geography of rural areas (rural geography) ist peculiar.