Pomiar emisji amoniaku ze źródeł rolniczych metodą mikrometeorologicznej dozymetrii pasywnej

Amoniak coraz częściej jest zaliczany do głównych zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego. Głównym źródłem tego gazu jest działalność rolnicza, a zwłaszcza produkcja zwierzęca. Od połowy lat 90. XX w. w Oddziale IMUZ w Elblągu rozpoczęto badania emisji amoniaku ze źródeł rolniczych znajdujących się na otwartych przestrzeniach (składowiska nawozów naturalnych, pola nawożone obornikiem i gnojówką). Do pomiarów zastosowano jeden z kilku wariantów mikrometeorologicznej metody dozymetrii pasywnej. Metoda ta, pierwotnie opracowana i testowana w krajach skandynawskich, została wdrożona do dalszych badań sprawdzających. W opracowaniu przedstawiono zarys metodyki oraz zalety i wady stosowanej techniki pomiarowej. W porównaniu z innymi metodami, opisywana w pracy ma niewątpliwe zalety, zwłaszcza podczas badań terenowych. Należą do nich między innymi stosunkowo mały koszt tzw. próbników strumieniowych oraz możliwość wielokrotnego ich użytkowania, łatwość wykonania pomiarów i operacji bez potrzeby stosowania skomplikowanej aparatury elektronicznej.

Atmospheric ammonia is more and more often identified as a major pollutant of anthropogenic origin. The main source of the gas is agricultural activity, especially animal production. Most losses of ammonia nitrogen occur at various stages of agricultural management and during the utilisation of animal excreta as manure. During storage of manure and application to the land, considerable amounts of ammonia are released. Contribution of gaseous ammonia to eutrophication and acidification of natural ecosystems is not discussed here. Until recently an assessment of ammonia emission has been based on different calculation which made the results highly uncertain with an error even between ± 30-40 % [Buijsman i in., 1987]. In the European Union ammonia emission from agriculture was considered an environmental problem and intensive research works were initiated to elaborate precise and accurate methods to measure the emission. In the middle of the nineties of the XX century a study on ammonia emissions from manure storage and from fields treated with solid and liquid manure was undertaken in the Division of the Institute for Land Reclamation and Grassland Farming in Elbląg . One of several variations of micrometeorological method of passive dosimetry was applied for measurements. The method scientifically described and tested in Scandinavian countries was introduced to further studies. This paper presents the outline of methodology together with the advantages and shortcomings of the technique. In comparison with other methods this one has some advantages, especially in the field measurements. Good points of the method are: low cost of the flux samplers, possibility of multiple use, easy-to-operate measurements without using electronic apparatus.