Rozdział 10. Transfery międzypokoleniowe w finansach gospodarstw domowych

Transfery międzypokoleniowe to rodzaj przepływów polegający na przekazaniu zasobów pomiędzy podmiotami. Różnią się od transferów rynkowych tym, że realizowane są tylko w jednym kierunku, czyli nie ma równoczesnego transferu przeciwnego w formie realnej (dobra, usługi) lub finansowej (zapłata za dobra realne). Dla części z nich na rynku funkcjonują produkty i usługi substytucyjne np. usługi opiekuńcze nad dziećmi lub osobami starszymi. Transfery międzypokoleniowe są zjawiskiem o charakterze ekonomicznym, psychologicznym i społecznym. Istnieje wiele problemów w dokładnym określeniu tego zagadnienia. Różnią się jednak wewnętrznie stronami transakcji, rodzajem przepływów, motywami ich powstawania oraz oddziaływaniem na finanse osobiste i system gospodarczy. W ujęciu finansów osobistych transfery międzypokoleniowe mogą wynikać z motywów altruistycznych, mogą mieć charakter przypadkowy, mogą też być wymuszane prawem lub mieć charakter kapitalistyczny. Motywy altruistyczne zwykle dotyczą darów i transferów niematerialnych przekazywanych dobrowolnie. Transfery przypadkowe to najczęściej spadki, które nie były objęte testamentem. Transfery wymuszone prawem dotyczą m.in. realizacji obowiązków alimentacyjnych. Natomiast transfery o charakterze kapitalistycznym powstają z chęci kumulacji majątku rodzinnego przy równoczesnym minimalizowaniu obciążeń podatkowych i innych kosztów.