„Mówię rzecz, jak jest – kolor biały nie rozwija się przez niuanse”. Wybrane przykłady funkcjonowania symboliki bieli w liryce Cypriana Norwida

W artykule przedstawiono funkcjonowanie bieli jako symbolu w twórczości poetyckiej Cypriana Norwida na wybranych przykładach. Autorka wskazuje, że zagadnienie to nie zostało jeszcze w pełni zbadane, a artykuł ze względu na jego rozległość jest jedynie zarysem tematu. Badania koncentrują się na kilku wybranych znaczeniach: bieli krajobrazu, bieli jako symbolu szlachetności i boskości, dziewictwa i czystości, a nawet etycznej dwuznaczności. W tekście rozróżniono także motywy bieli i bladości. Biel kojarzy się przede wszystkim z tematem światła w poezji, który Norwid bardzo często używał, ale to nie jedyne znaczenie. Kultura starożytna i chrześcijańska definiowała semantykę białego koloru jako symbol czystości, dziewictwa i boskości i takie znaczenia dominują w wierszach Norwida. Co ciekawe, pisarz wykorzystał biel także do opisania natury zła. Poeta zestawił symbolikę bieli, porównując ją z brudem czy czernią, gromadził tematy związane z bielą, by ukazać jej znaczenie w szerszym kontekście. Podsumowując, Norwid w swoich poetyckich utworach często posługiwał się symboliką bieli w sposób zdeterminowany kulturą, robił to jednak w sposób oryginalny, wzbogacając ją własnymi pomysłami i skojarzeniami.

The article presents functioning of whiteness as a symbol in Cyprian Norwid’s poetic works, based on selected examples. The author indicates that this issue has not yet been fully investigated and the article is only an outline of the subject due to its extent. The research is focused on several selected meanings: whiteness of the landscape, white color as a symbol of nobility and divinity, of virginity and purity, even of ethical ambiguity. Author also distinguishes between themes of whiteness and pallor. White color can be mainly associated with theme of the light in poetry, which Norwid very often used, but this not makes the only meaning. Ancient and Christian culture defined the semantics of white color as a symbol of purity, virginity and divinity and such meanings dominate in Norwid’s poems. Interestingly, the writer also used the whiteness to describe the nature of evil. The poet juxtaposed the symbolism of white by comparing it to dirt or black color, he  accumulated themes related to whiteness as well to show its meaning in a broader context. In conclusion, Norwid, in his poetic works, often used the symbolism of whiteness in the sense determined by culture, however, he did it in an original way, enriching it with his own ideas and associations.