Wit and Humor in Chinese Characters - A Socio-Cultural and Historical Perspective

Building on Bergson’s ([1911] 2014) account of laughter, as well as two recognized functions of Chinese humor – 寓教於樂 ‘wrapping instructions in entertainment/amusement’ (Liao 2001) and 會心微笑 ‘a hearty laugh or a knowing smile’ (Chen 2017) – this study intends to analyze the wit and humor found in Chinese characters from a socio-cultural and historical perspective. The data used in this analysis come from internet resources and books, as well as from the authors’ linguistic repertoire. We have observed six sources of humor in Chinese characters. These are: (a) the visual form of a Chinese character; (b) decomposing a Chinese character; (c) Chinese ligatures; (d) Chinese homophonic puns; (e) misreading of similar Chinese characters; and (f) the borrowing of Japanese kanji. Our findings suggest that funny Chinese characters should contain human behavioral attributes and wrapped instructions and will evoke a hearty laugh or knowing smile from the in-group members of a Chinese-speaking community.

Celem artykułu jest ukazanie elementów humorystycznych zawartych w znakach chińskich w perspektywie społeczno-kulturowej i historycznej. Podjęta analiza opiera się na definicji śmiechu sformułowanej przez Bergsona ([1911] 2014) oraz dwóch funkcjach chińskiego humoru – 寓教於樂 tzw. ‘zawieranie morału w rozrywce’ (Liao 2001) oraz 會心微笑 tzw. ‘szczery śmiech lub wymowny uśmiech’ (L.-C. Chen 2017). Materiał badawczy wykorzystany w badaniu pochodzi z różnorodnych źródeł internetowych i literackich, oraz z repertuaru językowego autorów. Badanie pozwoliło na wyróżnienie sześciu źródeł humoru zawartego w znakach chińskich: (a) formy wizualne znaków; (b) dekompozycja znaków; (c) chińskie ligatury; (d) chińskie gry słów na bazie homofonów; (e) błędne odczytywania podobnych znaków; oraz (f) zapożyczenia z kanji – znaków chińskich używanych w języku japońskim. Wyniki pracy sugerują, że humorystyczność poszczególnych znaków wiąże się z posiadaniem ludzkich cech behawioralnych i ukrytych pouczeń, które to prowadzą do wywołania w odbiorcy będącego członkiem społeczności chińskojęzycznej ‘szczerego śmiechu lub wymownego uśmiechu’.