Ocena uszczerbku doznanego wskutek przekroczenia granic umownego zezwolenia na reklamowe wykorzystanie wizerunku

This article presents the evolution of the Polish case law concerning protection of an image in the event of a breach of contract regarding the time and place of the use of an image. So far, courts in Poland have only awarded compensation for the personal injury. Recently, the Warsaw Court of Appeal (29.07.2014, VI ACa 1657/13) awarded damages in the amount corresponding to remuneration owed for an unconsented use (lucrum cessans) of an image. The most important statement of the Court concerns the qualification of this payable sum being due for an enrichment at the expense of the depleted. This means that the Court recognised a possibility of unjust enrichment at the expense of a person entitled to the right of an image being a subject of a personal right. The article deals with consequences of this recent judgment for the perception ofthis right as a personal right with economic value, but not as a property right. It is suggested that the right to use an image in advertising should be treated as a publicity right (property right).

Artykuł omawia skutki reklamowego wykorzystania wizerunku poza granicami umownego zezwolenia. Na tle wcześniejszego orzecznictwa przedstawiony został przełomowy wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 29 lipca 2014 r. (VI ACa 1657/13) i jego skutki dla ochrony dóbr osobistych w Polsce. Po raz pierwszy w Polsce sąd zasądził wynagrodzenie za bezprawne wykorzystanie zamiast zwykle zasądzanego zadośćuczynienia. Sąd Apelacyjny nazwał to wynagrodzenie korzyściami (zaoszczędzonym wynagrodzeniem) uzyskanymi kosztem zubożonego. Autorka zwraca uwagę, że hipotetyczne wynagrodzenie, obliczone jako lucrum cessans, różnić się może od wysokości wynagrodzenia odpowiadającego rynkowej wartości korzystania z danego wizerunku. Przyznawanie takiego wynagrodzenia jako wydania uzyskanych korzyści będzie możliwe tylko w odniesieniu do naruszeń niektórych dóbr osobistych. Autorka omawia ponadto skutki wykorzystania w reklamie innych niż umówiono wizerunków kontrahenta, w powiązaniu z dwoma rozumieniami wizerunku (w art. 23 k.c. i art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).