Proximity effect of spring cereals and legumes in strip intercropping. Part I. Response of wheat to the proximity of triticale, barley, pea, and yellow lupine

Background. Strip intercropping brings together the advantages of pure sowing and intercropping, but its production value depends on the reciprocal effect of the various species at the contact point of adjacent rows. The aim of the experiment was to establish the response of spring wheat to the neighbouring occurrence of spring triticale, barley, pea, and yellow lupine and the estimation of the production effect of strip intercropping of wheat in the proximity of those species. Material and methods. In the experiment, the results of field experiments on mixed sowings carried out in the years 2008–2010 at the experimental station in Mochełek near Bydgoszcz (53 o 13’ N; 17 o 51’ E) were used. Experimental factor was the position of plant row on the plot: four rows into the plot away from the neighbouring species. First row (contact row) was situated 12.5 cm away from the first row of the neighbouring species. Experimental unit was subsequent plant rows, each 4 meters long. Results. Proximity of spring triticale and spring barley was unfavourable to the growth and yield of spring wheat, especially in the row directly adjacent to the field with the above species. Estimated wheat yield decrease in strip intercropping, with 3-m-wide strips and bilateral proximity of triticale and barley, would amount to 1.4% and 1.8%, respectively. No significant positive or negative effect was found of the vicinity of pea to spring wheat, with the exception of favourable effect on its plant height. Direct vicinity of yellow lupine caused, on the other hand, an increase in plant mass, including straw, grain number per spike, and grain yield, but only in the first row. Estimated increase in the yield of spring wheat grown in strip intercropping with yellow lupine, with 3-m-wide strips, would amount to 3.6%. Conclusion. Selection of plant species adjacent to spring wheat in strip intercropping has a significant effect on its cultivation.

Uprawa pasowa łączy ze sobą zalety siewów czystych i upraw współrzędnych, jednak jej produkcyjne walory zależą od oddziaływań wzajemnych na styku sąsiadujących ze sobą rzędów różnych gatunków. Celem eksperymentów było poznanie reakcji pszenicy jarej na sąsiedzkie występowanie pszenżyta jarego, jęczmienia, grochu i łubinu żółtego wraz z oszacowaniem efektów produkcyjnych uprawy pasowej pszenicy w sąsiedztwie tych gatunków. W pracy wykorzystano wyniki doświadczeń polowych wykonanych w ramach badań nad siewami mieszanymi realizowanymi w latach 2008–2010 w Mochełku koło Bydgoszczy (53 o 13’ N; 17o 51’ E). Czynnikiem doświadczalnym było położenie rzędu roślin na poletku – cztery rzędy w głąb poletka od gatunku sąsiedzkiego. Rząd pierwszy (stykowy) – oddalony był o 12,5 cm od pierwszego rzędu gatunku sąsiedzkiego. Jednostką doświadczalną były kolejne rzędy roślin o długości czterech metrów każdy. Sąsiedztwo przeżyta jarego i jęczmienia jarego było niekorzystne dla wzrostu i plonowania pszenicy jarej, zwłaszcza w rzędzie występującym bezpośrednio obok łanu wskazanych gatunków. Szacowane zmniejszenie plonu pszenicy w uprawie pasowej, przy pasach szerokości trzech metrów z dwustronnym sąsiedztwem pszenżyta i jęczmienia, wyniosłoby odpowiednio 1,4% i 1,8%. Nie stwierdzono istotnego pozytywnego bądź negatywnego wpływu sąsiedztwa grochu na rośliny pszenicy jarej, z wyjątkiem korzystnego oddziaływania na wysokość jej roślin. Bezpośrednie sąsiedztwo łubinu żółtego spowodowało natomiast zwiększenie masy roślin, w tym słomy, liczby ziaren w kłosie i plonu ziarna, ale tylko w pierwszym rzędzie. Oszacowany wzrost plonu pszenicy jarej uprawianej pasowo z łubinem żółtym, przy pasach szerokości 3 m, wyniósłby 3,6%. Dobór gatunków roślin sąsiadujących z pszenicą jarą w uprawie pasowej ma istotny wpływ na efekty jej uprawy.