Dziecko w przestrzeni aksjologicznej

Doświadczenie aksjologiczne dziecka na poziomie intelektu, woli i emocji organizowane jest przez ważnych w jego życiu dorosłych. Proponowana w artykule personalistyczna wizja człowieka – jako najbardziej nośna z punktu widzenia rozwoju osobowego dziecka – przyjmuje godność osobową i upodmiotowienie dziecka za niekwestionowane wartości, ale nie zakłada równorzędnej pozycji dziecka i dorosłych w kontekście wyborów aksjologicznych, tj. nie respektuje absolutyzacji wolności. Dziecko gromadzi wzory wartości, które oferowane są przez dorosłych, dysponujących aksjologiczną świadomością refleksyjną, w odróżnieniu od dziecka, które funkcjonuje na poziomie świadomości aksjologicznej emocjonalnej. Stąd niezbędna w procesie wychowania jest obecność autorytetów i wzorów osobowych.  

An axiological experience of a child at the level of intellect, will and emotions is organised by adults who are important in the child’s life. The personalistic vision of man proposed in this paper – as the most convincing from the point of view of the child’s personal development – accepts the personal dignity and the empowerment of a child as unquestionable values but does not assume the equal status of a child and adults in the context of axiological choices, i.e. it does not respect the absolutisation of freedom. A child collects the behaviour patterns which are offered by adults who have axiological reflective consciousness in contrast to a child who functions at the level of axiological emotional awareness. Therefore, the presence of authority figures and personality patterns is indispensable in the educational process.